Allianz Trade, 2005 yılına ait iflas raporunda, küresel düzeyde yaşanan iflasların gümrük vergileri nedeniyle olumsuz bir etkiyi henüz tam olarak hissetmediğini ortaya koydu. Ekonomistlere göre, 2025 ve 2026 yıllarında iflaslarda daha fazla bir artış beklenirken, bu olumsuz eğilimin 2027’de hafif bir düzelme göstermesi muhtemel.
Gümrük Vergilerinin Etkisi
Allianz Trade, ABD'nin uyguladığı gümrük vergileri ile dünya genelindeki ticaret yollarındaki değişikliklerin ticari iflaslar üzerindeki yansımalarını derinlemesine analiz etti. Yapılan değerlendirmeye göre, 2025 yılı sona erdiğinde küresel ticari iflasların yaklaşık yüzde 6 artış göstermesi bekleniyor. Bu rakam, 2026 yılında da yüzde 5 ile zirveye ulaşarak üst üste beşinci yıl boyunca iflasların artış göstermesi anlamına geliyor. Ayrıca, Allianz Trade uzmanları, gümrük vergilerinin yarattığı domino etkisi nedeniyle iflas risklerinin 2026 yılında da artmaya devam edebileceği uyarısında bulunuyor. Teknolojik değişim ve iş kurma hevesinin artması da bu durumun risklerini tırmandıran önemli faktörler arasında yer alıyor. Yapay zekanın yarattığı balonların patlama potansiyeli, özellikle Amerika ve Avrupa pazarı içinde ciddi iflas risklerinin kapıda olduğunu gösteriyor.
Türkiye'deki İflas Durumu
Türkiye özelinde ise rapor, konkordato anlaşmalarının iflaslardan iki kat daha fazla olduğunu vurgulayarak, iflasların artış hızının özellikle 2025 yılında yüksek seviyelerde devam edeceğini öngörüyor. Ancak, ekonomistler, Türkiye’deki şirket iflaslarının artış hızının 2026 yılından itibaren yavaşlayacağını düşünüyorlar. Bu verilere göre, Türkiye'deki ekonomik istikrarın sağlanması ve şirketlerin sürdürülebilir yönetim stratejilerine yönelmesi, kısa vadede bu olumsuz durumu tersine çevirebilir. Önümüzdeki yıllarda uygulanacak politikaların ve reformların, şirketlerin finansal sağlıklarını korumalarına yardımcı olup olmayacağı büyük bir önem taşıyor.
Allianz Trade, 2025 yılı için küresel ticari iflaslardaki artış tahminini yüzde 6 olarak koruduğunu açıkladı. 2024 yılında ticari iflaslarda yaşanan yüzde 10’luk artışın ardından, 2025 yılında iflasların daha da artacağı ve 2019’dan bu yana en yüksek seviyeye ulaşacağı, pandemi öncesi ortalamalara göre ise yüzde 19 daha fazla olacağı belirtiliyor. Yılın başından itibaren yapılan değerlendirmelerde, özellikle Asya bölgeleri, İtalya’da yüzde 38 ve İsviçre’de yüzde 26 gibi yüksek oranlarda ticari iflas artışları gözlemlendi.
2026 Yılında Beklenen Artışlar
Allianz Trade CEO’su Aylin Somersan Coqui, ticari iflasların artışının sebeplerini açıkladı. Ticaret savaşlarının olumsuz etkilerini hafifletici stratejilerin etkisinin zayıflaması ve ikincil etkilerin ortaya çıkması nedeniyle şirketlerin dayanıklılığının test edileceği öngörülüyor. Büyük ölçekli iflasların sayısındaki artışla birlikte, domino etkisi riski de belirgin hale gelecek. Bu durum, ödemelerin zamanında alınamaması riskini artıracak. Bu sebeplerden ötürü, 2026 yılı için küresel ticari iflas artış beklentisi yüzde 5 olarak güncellendi. Yıllık iflasların üst üste beşinci kez artış göstermesiyle, ticari iflas seviyelerinin pandemi öncesi ortalamanın yaklaşık yüzde 24 üzerinde olması bekleniyor. Ancak, 2027 yılında ticari iflaslarda yavaş yavaş bir toparlanma sürecinin başlayarak, küresel ticari iflasların yüzde 1 azalması öngörülüyor.
Şirketlerin Dayanıklılığını Tehdit Eden Faktörler
Allianz Trade’in raporuna göre, şirketlerin gelecekteki dayanıklılığını sınayan üç temel zayıflık faktörü belirlenmiştir. Bunlardan ilki, zayıf ekonomik büyümedir. ABD ve Euro bölgesinde büyümenin, iflasların önlenmesi için gereken seviyenin altına düşmesi, bu sorunun en önemli nedenlerinden biridir. İkincisi, sıkı finansman koşullarıdır. Sürekli yüksek faiz oranları ve sınırlı kredi arzı, borçluluk oranı yüksek ve sermaye yoğun işletmeleri, özellikle de küçük ve orta ölçekli işletmeleri olumsuz etkilemektedir. Üçüncü faktör ise sektörlere özgü zayıflıklardır. Yüksek faiz oranlarının, teknolojik dönüşümün ve artan rekabetin, inşaat ve otomotiv gibi sektörler üzerinde yarattığı kırılganlıklar da şirketleri tehdit eden unsurlar arasında yer alıyor.
Gümrük Vergilerinin Etkileri
Allianz Trade’in iflas raporunda ayrıca, Trump yönetiminin yıl sonuna kadar etkili olacak olan kapsamlı ithalat vergilerinin, ABD işletmeleri üzerinde meydana getirdiği farklı etkiler ele alınıyor. ABD'li iş yerleri, yabancı ihracatçıların fiyatlarını makul seviyelerde tutmasının ve malların üçüncü ülkeler üzerinden yeniden yönlendirilmesinin sağladığı avantajlarla, gümrük tarifelerinin olumsuz etkilerinden önemli ölçüde korunabildi. Ancak raporda, küresel ticaretin yavaşlaması durumunda, ihracata büyük oranda bağımlı olan birçok ekonomi için sıkıntılı günlerin başlaması muhtemel olduğu vurgulanıyor. İthalat vergilerinin etkisinin zamanla daha belirgin hale geleceği düşünülüyor. Bu bağlamda, işletmelerin maliyetleri ve iflas oranları üzerinde nasıl bir etki yaratacağı merak ediliyor.
