Türkiye'deki Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sigorta sisteminde yaşanan usulsüz emeklilik ve sahte sigortalılık vakalarını engelleyebilmek için yapay zeka tabanlı denetim sistemini devreye aldı. Bu yenilikçi dijital analiz mekanizması aracılığıyla, milyonlarca sigortalı bilgisi dikkatlice gözden geçiriliyor ve haksız yere kazanç elde etmeye çalışanlar hızlıca ortaya çıkarılıyor.
SGK'nın bu yeni uygulaması, yalnızca cezai yaptırımlar için değil; aynı zamanda dürüst vatandaşların sosyal güvenlik haklarının korunması açısından da son derece önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Yapay zeka, insana özgü denetim süreçlerinde gözden kaçabilecek ince detayları saniyeler içinde değerlendirerek riske atan durumları saptıyor.
Yapay Zeka Tabanlı Denetimin İşleyişi
Bu modern sistem, yüz binlerce prim ödemesi ve sigortalı kayıtları üzerinde anormalliklere odaklanarak çalışıyor. Özellikle kısa bir süre içerisine yüksek miktarlarda prim yatıranlar, gelir düzeyleriyle prim ödemeleri arasında çelişkili veriler bulunanlar ve şüpheli işletme faaliyetleri tespit edilen kayıtlar detaylı bir şekilde inceleniyor. Bu yöntem sayesinde sahte işyerleri ve yalnızca belgelerde görünen sigortalılık ilişkileri hızla tespit edilebiliyor.
Denetimlerde şüpheli bulunan bireyler, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından resmi bir savunma yazısıyla bilgilendiriliyor. Bu tebligatı alan vatandaşların, kendilerine iletilen bildirimden sonraki üç iş günü içerisinde e-Devlet sistemi üzerinden veya şahsen başvurarak açıklamalarını sunmaları gerekmektedir. Bu süre zarfında herhangi bir savunma yapılmaması durumunda, yasal süreçlerin başlatılması söz konusu oluyor ve haksız bir tespit yapılmışsa emekli aylıklarının geri talep edilmesi gerekecek.
SGK'nın Amaçları ve Sürecin Anlamı
SGK, bu sürecin hiçbir şekilde cezalandırma amacı taşımadığını, aksine adaletin sağlanması için uygulandığını belirtmektedir. Kurum yetkilileri, yapay zeka teknolojisi kullanılarak yapılan analizlerin, sosyal güvenlik sisteminin şeffaflığını artırma ve sürdürülebilirliğini sağlama noktasında kritik bir rol üstlendiğini ifade ediyorlar. Bu tür sistemlerin entegrasyonu, sosyal güvenlik alanında yaşanan sorunların daha hızlı ve etkin bir şekilde tespit edilmesine yardımcı olacak. Herhangi bir haksız tespit tespit edildiğinde, sürecin gözden geçirilmesi ve vatandaşların haklarının korunması için gerekli adımların atılması sağlanacak.
Dijital Dönüşüm Sürecinin Önemi
2025 yılı itibarıyla yürürlüğe girmesi planlanan bu uygulama, Türkiye’nin sosyal güvenlik alanındaki en önemli dijital dönüşüm adımlarından biri olarak nitelendirilmektedir. SGK'nın, yapay zeka destekli denetimlerle yalnızca yanlış uygulamaları belirlemekle kalmayıp, aynı zamanda vatandaşların güvenle bir gelecek kurabileceği daha adil bir emeklilik sistemi oluşturma hedefi de bulunuyor. Bu süreç, hem mevcut sistemin iyileştirilmesini hem de gelecekteki nesillerin sosyal güvenlik haklarının güvence altına alınmasını kapsıyor. Sonuç olarak, dijital dönüşüm sayesinde sosyal güvenliği daha erişilebilir ve anlaşılır hale getirmek amaçlanıyor.
