Uluslararası Emeklilik Denetçileri Örgütü (IOPS) ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından düzenlenen Küresel Emeklilik Forumu, İstanbul'da, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) ve Emeklilik Gözetim Merkezi'nin (EGM) ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Forumda SEDDK Başkan Yardımcısı Hande Hatunoğlu Kurtulan, Türkiye'nin özel emeklilik sistemi üzerindeki gelişmeleri, dijital dönüşüm projelerini ve yeni planları hakkında bilgiler sundu. Bu yılki etkinlik, "Bireyler için En İyi Sonuçlara Ulaşmak" temasıyla, 6-7 Kasım 2025 tarihlerinde Hilton İstanbul Bosphorus Oteli'nde yapılacak. 30'dan fazla ülkenin temsilcisinin katıldığı forumda, IOPS Başkanı Astrid Ludin, OECD Finansal İşler Direktörü Dr. Carmine Di Noia ile Kurtulan açılış konuşmalarını gerçekleştirdi.
Türkiye’nin Bireysel Emeklilik Sistemi Üzerine Değerlendirmeler
Kurtulan, Türkiye'nin özel emeklilik alanında 2003 yılından bu yana kaydettiği gelişmelere dikkat çekerek Bireysel Emeklilik Sistemi'nin (BES) 22 yıllık bir süreçte güvenilir, dayanıklı ve kapsayıcı hale geldiğini vurguladı. Sistem, şu anda yaklaşık 18 milyon katılımcıya sahip olup, büyüyen fon hacmi ile Türkiye ekonomisinin önemli uzun vadeli tasarruf kaynaklarından biri haline gelmiştir. Özellikle 2013 yılında uygulamaya geçirilen Devlet Katkısı uygulaması ile sistemin kapsamı genişlemiş, 2017’deki otomatik katılım sistemi ile çalışanların tasarrufları güçlenmiştir. Ayrıca 2021 yılında 18 yaş altındaki bireylere de açılmasıyla, finansal okuryazarlığın çocuk yaşta artmasına katkıda bulunulmuştur.
Yeni Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi ile Geleceğe Yönelme
Kurtulan, Türkiye'nin mevcut emeklilik sistemini daha sürdürülebilir, adil ve uzun vadeli bir yapıya dönüştürmek üzere yeni bir dönem başlattığını ifade etti. Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) ile hem kamu hem özel sektör hem de çalışanlar arasında dengeli bir sorumluluk paylaşımının sağlanacağını belirtti. Hedef olarak, katılımcı sayısının 20 milyonu aşması ve fon büyüklüğünün Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYH) yüzde 10'una ulaşması öngörülüyor. Bu yeni modelin bireylerin refahını artırırken, aynı zamanda makroekonomik istikrarı da desteklemesi bekleniyor.
Emeklilikte Gelir Sürekliliği ve Anüite Ürünleri
Kurtulan, emeklilikte gelir güvenliği açısından anüite ürünlerinin önemine değindi. Bugün emeklilik hakkı kazanan bireylerin yüzde 95'inin birikimlerini toplu olarak çekmeyi tercih ettiğine dikkat çeken Kurtulan, sürekli gelir sağlayan anüite ürünlerinin, bireylerin yaşam standartlarını koruması ve sistemin sürdürülebilirliği açısından kritik bir rol oynadığını söyledi. SEDDK'nın, bu alanda emeklilik şirketleri ile birlikte çalışarak daha cazip ve esnek anüite modelleri geliştirme çabaları içinde olduğu belirtiliyor. Bu tür ürünlerin, emeklilikte gelir sürekliliğini sağlama konusundaki katkısının büyük olduğu ifade edildi.
Kurtulan, Emeklilik Gözetim Merkezi’nin (EGM), Türkiye'nin dijitalleşme sürecinde gözetim altyapısında önemli bir işlev üstlendiğini vurguladı. EGM, 50'den fazla kurumdan gelen milyonlarca işlemi güvenli bir şekilde yöneten gelişmiş bir dijital denetim sistemi oluşturdu. Bu sistem, sadece gözetim kapasitesini artırmakla kalmıyor, aynı zamanda katılımcı haklarının korunmasında yeni bir şeffaflık anlayışı başlatıyor.
Yapay Zeka Tabanlı Denetim Uygulamaları
Kurtulan, dijitalleşmenin yanı sıra yapay zeka destekli analizlerin de SEDDK’nın denetim süreçlerinde giderek önemli bir rol oynamaya başladığını aktardı. Yapay zekanın getirdiği yenilikler, raporlamalar ve veri analizlerinde sağlanan hız ve kesinlikle denetim süreçlerini daha etkili hale getiriyor. Bu sayede, herhangi bir olumsuz durumun erken aşamada tespit edilmesi ve gerekli önlemlerin alınması mümkün hale geliyor. Kurtulan, bu tür teknolojik yaklaşımların, sistemin güvenilirliğini artırarak vatandaşlar için daha koruyucu bir ortam sağladığına dikkat çekti.
Finansal Okuryazarlığın Önemi
Kurtulan, yaptığı konuşmada finansal okuryazarlığın artırılmasının, emeklilik sisteminin sürdürülebilirliği için temel bir şart olduğunu belirtti. Vatandaşların birikim ve yatırım konusundaki bilinçlerini geliştirmek, sadece tasarrufları artırmakla kalmayacak, aynı zamanda finansal risklere karşı daha dayanıklı bir toplum oluşturacaktır. Bu bağlamda, çocuklara yönelik tasarruf alışkanlıklarını teşvik eden programlar ve uygulamaların önemine de vurgu yaptı. Finansal okuryazarlığın hayatın her alanında etkili olması ve bireylerin gelecek planlamalarında güvence sağlaması, ekonomik istikrar için son derece kritik bir faktördür.
Sosyal Etkinliklerle Dolu Bir Forum
Forumun ilk günü, katılımcıların sektör temsilcileriyle birlikte gerçekleştirdiği şehir turu ve Emeklilik Gözetim Merkezi tarafından organize edilen akşam yemeği ile renkli bir atmosferde geçti. Bu sosyal etkinlikler, katılımcılar arasında istişare ve bilgi alışverişi sağladı. İkinci gün ise daha teknik konulara odaklanılacak. Ödeme dönemi tasarımları, yaşam döngüsü stratejileri, gönüllü emeklilik planlarına katılımı artırma yöntemleri ve emeklilik fonlarının sermaye piyasalarına sağladığı katkılar gibi önemli başlıklar masaya yatırılacak. Katılımcılar, gün boyunca sektördeki gelişmeleri tartışma fırsatı bulacaklar.
